Spinal stenoz günlük aktivitelerinizi sınırlayabilir, ancak doğru tedaviyle daha iyi bir yaşam kalitesine kavuşmak mümkün olabilir.
Spinal Stenoz Nedir?
Omurilik
kanalı daralması, omurilik kanalının daralması nedeniyle oluşan
bir hastalıktır. Bu daralma hem faset eklemlerinin hem de
intervertebral disklerin dejenerasyonunun bir sonucu olarak
gerçekleşir. Bu durumda, spinal kanal içine doğru kemik
çıkıntıları (osteofitler
olarak da
adlandırılır) büyür. Faset eklemleri artritik hale geldikçe
büyür, sinir kökleri için mevcut alanın azalmasına katkıda
bulunur. Bu durum faset
arthropatiolarak
bilinir.
Spinal
kolon ligamanları, özellikle ligamentum flavum, yaşla birlikte
sert, daha esnek ve daha kalın hale gelir ve bu da spinal stenoza
katkıda bulunur. Bu işlemler omurilik kanalını daraltıyor ve
sinir köklerine ve omuriliğe basınç uygulayarak spinal stenoz
semptomları yaratmaya başlayabilir.
Sinir
kökünün merkezi kanaldan çıktığı yerde (lateral girinti
stenozu) veya lateral foramende (foraminal stenoz) spinal kord veya
kauda ekinanın bulunduğu merkez omurilik kanalında (merkezi
darlık) daralma meydana gelebilir bireysel sinir kökleri vücuda
girer.
Omurilik
kanalının bazı bozulmaları yaşları ilerledikçe neredeyse her
insanda görülecektir, ancak semptomların şiddeti bir kişinin
omurilik kanalının boyutuna ve sinirlerin tıkanmasına bağlı
olacaktır. Bozulma hızı kişiden kişiye büyük ölçüde
değişir ve herkes zayıflık veya acı hisseder.
Omurga Darlığı
Neden Olmaktadır?
Spinal
stenoz, sinirler için mevcut omurilik kanalındaki boşluk miktarını
azaltacak bir dizi işlemden kaynaklanabilir.Dejeneratif nedenler en
yaygın olanıdır, ancak stenoz normalden küçük (konjenital
stenoz) omurilik kanalıyla doğan veya tümörler ve metabolik
koşullar gibi seyrek koşullara sahip bireylerde ortaya çıkabilir.
Semptomlar neler?
Stenozun
zayıflığa ve ağrıya sebep olmasının nedeni önemli miktarda
tartışma ve tıbbi araştırmanın konusu. Lomber spinal
stenozun ortak bir semptomu olan kalça veya bacak ağrısı, sinir
köklerine kan akışını taşıyan mikrovasküler yapıların
sıkışması ile ilişkili olabilir. Aynı zamanda, spinal
stenozun belirtileri, sinir köklerinin fiziksel olarak
sıkıştırılmasının doğrudan bir sonucu olabilir. Bu
işlemlerin her biri sinir köklerinin normal işleyişine müdahale
edebilir ve omurilik sinirlerinin etkinliğini ve dayanıklılığını
düşürebilir.
Omurganın
dejeneratif hastalığı olan bazı insanlarda herhangi bir belirtisi
olmayabilir, bazıları bel ağrısı altındaki rahatsızlıktan
şikayet edebilir ve bazıları yürümek mümkün değildir. Önemli
omurga stenozu olan insanlarda ayakta veya yürümeyle gelişen
kalçalarda, bacaklarda veya bacaklarda ağrı fark edilmeye başlanır
ve dinlenme ile iyileşirler. Bazı durumlarda, bir kişi
herhangi bir sırt ağrısı olmaksızın bacak ağrısı ve
güçsüzlüğünden şikayet edecektir.
Bozukluğun
daha şiddetli belirtileri arasında hissizlik, karıncalanma ve alt
ekstremitelerde güçsüzlük bulunur. Bazı pozisyonlar,
sinirler için mevcut alan miktarını arttırarak omurga stenozu
semptomlarını hafifletebilir. Bu pozisyonlar genellikle alt
sırtın fleksiyon (bükülmesi) ve ileriye doğru bükülmeyi
içerir. Örneğin, omurgalı stenozu olan çoğu insan bisiklet
sürmekte ve hiçbir acı çekmeden merdivenle veya eğimle
yürüyebilir. Bir alışveriş sepeti gibi, eğilmeleri gereken
bir şey varsa sık sık uzun mesafeler için yürüyebilirler. Bununla
birlikte, bir eğim veya merdiven basamağı yürüyorlarsa veya
alışveriş sepetinden vazgeçmeleri gerekiyorsa, semptomları sık
sık tekrar ortaya çıkacaktır. Spinal stenoz semptomlarının
ortaya çıkışı ve ciddiyeti, omurilik kanalının orijinal
genişliği, ilgili sinirlerin yatkınlığı ve kişinin kendine has
fonksiyonel talepleri ve bireysel ağrı toleransları gibi çeşitli
faktörlere bağlıdır.
Nasıl Teşhis Edilir?
Spinal
stenoz tanısı, tam bir tıbbi öykü ve fizik muayene ile
başlar. Doktorunuz hangi semptomların mevcut olduğunu, onları
neyin daha iyi veya kötüleştirdiğini ve ne zamandan beri var
olduğunu belirleyecektir. Fiziksel muayene, durumun ne kadar
şiddetli olduğunu ve vücudun belirli bölgelerinde güçsüzlük
veya uyuşma yaratıp çıkmadığını belirlemek için
gereklidir. Nörolojik muayene ile vücudun belirli bölümlerinin
güç ve sansasyonlarında anormallikler spinal stenozun neden olduğu
kronik sinir kökü sıkışmasının en objektif kanıtıdır. Muayene
aynı zamanda kalça ve diz artriti veya diyabet ile ilişkili diğer
koşulları da dışlamak için kullanılır.
Bir
stenoz varlığını veya yokluğunu tespit edebilen herhangi bir
laboratuvar testi bulunmamakla birlikte, sinir kökü ve omurilik
disfonksiyonunun olağandışı nedenlerinin teşhisinde yardımcı
olabilirler. MR taraması veya BT taraması, sinirlerin
bulunduğu kanalı görselleştirebilir ve daralma derecesini
niceleyebilir ve diğer nedenleri de ekarte edebilir.
Resim 2
Resim 1-2: L4-5 düzeyinde
dejenerasyona sekonder olarak disk sinyal intensitesinde azalma ile
epidural yağ dokuyu oblitere edip sağ nöral forameni daraltan
tekal saka bası yapıp sağ nöral kökü irrite eden sağ
santrolateral geniş tabanlı disk protrüzyonu ile disk posterior
santral kesimde annulus fibrozis rüptürü izlenmiştir. Spinal
kanal AP çapı bu düzeyde daralmıştır (6.6 mm). Posteriorda
faset eklemler ve ligamentum flavumlarda hipertrofi ile sağ faset
eklemden paraspinal alana doğru hafif uzanım gösteren 4.5 mm çaplı
sinovial kist mevcuttur.
Spinal Stenoz Nasıl Tedavi Edilir?
Tedaviler,
belirtilerinizin ciddiyetine ve günlük faaliyetlerinizi ne kadar
sınırladıklarına bağlı olarak değişebilir. Ağrınızın
seviyesine bağlı olarak, doktorunuzla görüşmek isteyebileceğiniz
bazı tedaviler şunlardır:
- Cerrahi Olmayan Tedaviler- Hafif ve orta derecede ağrı için daha muhafazakar tedavi yöntemleri arasında ilaçlar,fizik tedavi ve steroid enjeksiyonları sayılabilir.
- Daha az invazif sırt ameliyatı- Orta ila şiddetli ağrı için, dekompresyon interspinöz spacer gibi daha az invaziv cerrahi prosedürlerle sağlanabilir.
- Geleneksel sırt cerrahisi- Orta ila şiddetli ağrı için, dekompresyon veya omurilik füzyonu , daha konservatif tedavilerin ağrının hafifletilmesinde başarısız olması durumunda düşünülebilir. Amaç spinal kanalı posteriordan laminektomi yapılarak genişletmek, fasetlere dekompresyon yapmak, diskektomi ile anterior dekompresyon yapmak şeklinde spinal kanalı tamamen rahatlatma fonksiyonelliği kazanmak hedeflenmektedir. Spinal stenoz tedavisinin asıl başarısı ise posterior enstrumentasyondan gelmektedir. Spinal stabilitenin sağlanması ile ameliyatın maksimum performansa ulaşması hedeflenmektedir.
Resim
3
Konjenital
spinal stenozda tedavi ameliyatla yapılmalıdır. Lomber
laminektomi, yeteri kadar faset dekompresyonu ve foraminotomi ile
Posterior Segmental Enstrumentasyon yöntemi ile istenen derecede
optimal tedavi şartları sağlanmış olur. Vakamızda elde edilen
sonuç optimal olmuştur.
Resim 4: 57 Y E hastada sadece bacaklarda yürürken ortaya çıkan karıncalanma hissi, hamlık ve çabuk yorulma şikayeti var. L3-4 de omurilik kanalı 6 mm.
Takip İçin: http://drmustafaakgun.com/
Yard.
Doç. Dr. Mustafa Akgün
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder